Zakup działki budowlanej dokumenty krok po kroku w pigułce.

Zakup działki to niewątpliwie pierwszy krok w kierunku realizacji swoich marzeń o posiadaniu własnego domu. Jest bardzo wiele czynników, które trzeba wziąć pod uwagę przy jej zakupie w końcu to dosyć poważna życiowa decyzja a zarazem jeden z większych wydatków w naszym życiu. Musimy jednak pamiętać, że na konkretnej parceli, mimo, że staniemy się jej właścicielami nie zawsze wybudujemy dowolny dom. Zanim podpiszesz umowę kupna musisz zwrócić uwagę na kilka szczegółów, dzięki którym unikniesz późniejszych problemów.
Zakup działki budowlanej, od czego należy zacząć, – o czym warto pamiętać ?
Przede wszystkim od znalezienia odpowiedniego miejsca na ziemi . Czy będzie to działka w mieście, na jego obrzeżach czy może na pięknej polskiej wsi jest to już nasza indywidualna decyzja, na którą wpływ ma wiele czynników (praca, przedszkola, szkoły itp.) Jednym wystarczy 700 m2 w centrum miasta, drudzy potrzebują 3000 m2 daleko za miastem w otoczeni lasu.
Z reguły decyzję o zakupie konkretnej działki podejmujemy kierując się ceną gruntu. Biorąc pod uwagę, że planuje się również budowę domu, warto pamiętać o rozsądnym gospodarowaniu pieniędzmi na kupno działki. Przygotowując się do budowy domu jednorodzinnego optymalna powierzchnia działki to, co najmniej 700 m2. Taka powierzchnia pozwoli w przyszłości na bezproblemowe zaprojektowanie domu z ogrodem.

Kształt i wielkość działki – jedna z bardzo istotnych rzeczy często pomijana przez kupujących. Może przysporzyć kłopotu na dalszym etapie wyboru projektu domu, który będziemy chcieli wybudować. Należy zwrócić uwagę na przepisy, które regulują zabudowę m.in zakaz budowy w odległości 4 metrów od granicy działki lub 5 m od drogi gminnej.
Działki o nieregularnych kształtach (trójkąty lub trapezy) mogą generować na dalszym etapie dodatkowe problemy związane z wkomponowaniem projektowanego domu. Jeżeli dodatkowo działka ma mniej niż 16 m szerokości, trudno będzie Wam znaleźć odpowiedni projekt. Ostatecznie pozostanie zamówienie znacznie droższego, indywidualnego projektu. Większość poszukuje działek tak, by wjazd na działkę znajdował się od strony północnej, a od południa ogród. Lecz w praktyce nie jest to takie łatwe do zrealizowania
Dojazd do działki – bardzo istotna sprawa. Czy jest utwardzony, prowadzi droga gminna. Czy jest możliwość dojazdu większego sprzętu (koparka, samochód ciężarowy, betoniarka) czy będzie można postawić samochód przed działką.
Należy pamiętać, że działka musi posiadać drogę dojazdu o określonej przez władze lokalne szerokości. Jeśli konieczny będzie dojazd przez inne działki, których nie jesteśmy właścicielami, niezbędne będzie ustanowienie służebności drogi koniecznej. Z reguły nie ma z tym większych problemów, lecz gdy natraficie na dosyć upartego sąsiada, sprawa może skończyć się nawet w sądzie.. Dodatkowo ważnym elementem jest określenie, kto odpowiada za dojazd w sezonie zimowym – czy droga jest odśnieżana i naprawiana. Zwracamy uwagę, że nie zawsze fizycznie istniejący dojazd gwarantuje formalny dostęp do działki. Wszystko to ma duży wpływ na dotarcie do waszej posesji – wiec warto dobrze przeanalizować wszystkie argumenty za i przeciw.
Położenie działki – każde nierówności, zbocza, osuwiska, tereny zalewowe to może przysporzyć kłopotów podczas projektowania domu, a także generować koszty związane z dostosowaniem technologii do kształtu działki. Trudniej na tego typu działce, zaprojektować również ogród . Działka powinna być w dogodnej odległości od obiektów handlowych, usługowych oraz oświatowych.
Granice działki – nie ma słupków, nie wiadomo czy to twoje czy sąsiada. A to, że stoi płot i na mapie ze Starostwa się zgadza to mało istotne. Mogą być rozbieżności pomiędzy danymi na mapie a stanem faktycznym i to bardzo znaczne. W takim przypadku bez geodety się nie obejdzie.
Uzbrojenie terenu w media – poszukuj możliwie najlepiej uzbrojoną. Sprawdź czy są przyłącza tj. prąd, gaz, wodociąg, kanalizacja. Bez prądu nic nie zrobimy, resztę jesteście w stanie zrobić we własnym zakresie np. studnia głębinowa, szambo.
W przypadku, gdy działka jest nieuzbrojona a zbywca zapewnia, że nie ma problemu z podłączeniem prądu ponieważ w pobliżu znajduje się słup energetyczny – nie jest to wystarczającą gwarancją, że na działce będzie można podłączyć prąd. Zawsze każdorazowo należy upewnić się u dostawcy energii o możliwościach podłączenia prądu. W tym zakresie należy zgłosić się do zakładu energetycznego i złożyć stosowny wniosek o ustalenie warunków przyłączenia do sieci. Warto również sprawdzić, czy jest możliwość podłączenia do sieci wodociągowej. W wielu przypadkach będzie to niemożliwe, ale zawsze pozostaje przecież możliwość wywiercenia własnego ujęcia. Idealnie znaleźć działkę z dostępem do wszystkich podstawowych mediów, ale takie grunty z reguły są zdecydowanie droższe.
Jeśli jesteśmy przy uzbrojeniu terenu to warto sprawdzić dokument o nazwie mapa zasadnicza. Uzyskać go można tam gdzie wypis i wyrys z rejestru gruntów. Dlaczego warto przyjrzeć się mapie?
W mapie zasadniczej znajduje się m.in. istotna z punktu widzenia inwestora informacja o uzbrojeniu terenu (woda, gaz, prąd, kanalizacja). Jeśli działka nie posiada uzbrojenia to przyłączenie mediów może być długotrwałe i kosztowne. Na mapie zasadniczej zobaczymy jak daleko od działki oddalone są media, co pozwoli oszacować ewentualne koszty przyłączenia. Tematem warto się bliżej zainteresować i dodatkowo upewnić np. w gminie oraz dopytać samego właściciela, może bowiem posiadać on już gotowe warunki przyłącza mediów, uzgodnienia, bądź projekt, co pozwoli przyśpieszyć proces podłączania mediów.
Bezpośrednie sąsiedztwo – nasi ukochani sąsiedzi hm.. czy czasem nie posiadają gromady psów a może sąsiad prowadzi jakiś warsztat – warto sprawdzić zabudowania bezpośrednio sąsiadujące z działką.
Dalsi sąsiedzi – czyli tych co nie widać ale może być słychać a także i czuć. Warto przejechać i zobaczyć czy czasem dwa domy dalej nie ma odbioru nieczystości, małej hurtowni, czy zakładu przetwórstwa typu masarnia itp.
Rodzaj gruntu – a dokładnie, co ziemia kryje, warto to wiedzieć przed zakupem gdyż później koszty mogą nas zaskoczyć. Wybudowanie domu na kiepskim podłożu nie jest rzeczą łatwą, grunt zawsze można zmienić jednak automatycznie podnosimy koszty przyszłej inwestycji.
Gdy nie jesteście pewni, co kryje w sobie ziemia, warto zdecydować się na przeprowadzenie badania gruntu. Polega to na serii odwiertów, które pozwalają lepiej określić strukturę fundamentów. Mając wiedzę o rodzaju gruntu, poziomie wód gruntowych, będzie Wam łatwiej zaprojektować przyszły dom. Czasem można dowiedzieć się ciekawych historii na temat miejsca, np. że jest to teren po bagienny lub kiedyś było wysypisko lub też są to grunty, które uniemożliwiające zastosowanie tradycyjnych metod budowy domu. Na pewno pozwoli to uniknąć Wam przykrych niespodzianek przy rozpoczęciu prac budowlanych.
Odległość budynku jednorodzinnego od granicy działki budowlanej powinna wynosić:
- w przypadku budynku zwróconego ścianą z otworami okiennymi lub drzwiowymi w stronę tej granicy – 4 m,
- w przypadku budynku zwróconego ścianą bez otworów i połacią dachu bez otworu lub okna dachowego w stronę tej granicy – 3 m, a dla działek węższych niż 16 m – 1,5 m jeżeli wynika to z ustaleń planu miejscowego albo decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu,
- nie powinna być mniejsza niż 1,5 m do okapu, gzymsu, balkonu lub daszku nad wejściem, tarasu, schodów zewnętrznych, pochylni lub rampy.
Budynek może stanąć na granicy działki, jeżeli będzie przylegał całą powierzchnią swojej ściany do ściany budynku istniejącego lub projektowanego na sąsiedniej działce pod warunkiem, że jego część leżąca w pasie o szerokości 3 m wzdłuż granicy będzie miała długość i wysokość nie większe niż ma budynek istniejący lub projektowany na sąsiedniej działce budowlanej.

Stan prawny działki poznaj przed zakupem
Nie istnieją idealne działki, każda ma swoje wady i zalety. Najważniejsze, aby być ich świadomym przy dokonywaniu wyboru. Warto wszystko rozważyć przed zakupem, aby na kolejnych etapach inwestycji nie generować niepotrzebnych kosztów a co gorsza może wskutek błahostki, na którą nie zwróciliście uwagi wszystko przeciągnie się w czasie w najgorszym wypadku przekreśli wasze plany które będziecie musieli gruntownie skorygować.
Zakup działki jest jednym z najistotniejszych elementów w waszej inwestycji pt. “Własny dom” wiec należy poświęcić mu szczególną uwagę. Bezwzględnie należy sprawdzić informacje formalne związane z działką. Otrzymacie je w gminie, sądzie lub urzędzie miasta.
Weryfikacja dokumentów przed podpisaniem finalnej umowy kupna-sprzedaży:
- Wypis i Wyrys z miejscowego planu zagospodarowania – po ten dokument należy się udać do Urzędu Gminy lub Miasta. Nie trzeba być właścicielem działki, aby go uzyskać. Czas oczekiwania ok. 7 dni. Co zawiera wypis i wyrys z miejscowego planu zagospodarowania – znajdziecie w dalszej części artykułu.
- Odpis z Księgi Wieczystej – dokument potrzebny do notariusza w celu zawarcia umowy kupna sprzedaży. Dokument ten powinien posiadać właściciel działki. Otrzymać go można w Sądzie Rejonowym Wydział Ksiąg Wieczystych wg. właściwego położenia nieruchomości. Wszelkie informacje, jakie zawiera księga wieczysta danej nieruchomości – działki można również sprawdzić online za pośrednictwem strony Ministerstwa Sprawiedliwości. Potrzebny jest tylko nr księgi wieczystej. Co znajduje się w księdze wieczystej działki? W księdze wieczystej znajdują się informacje tj. położenie nieruchomości, nr działki, nr obrębu, dane właściciela lub właścicieli nieruchomości, czy działka ma ustaloną służebność gruntową i czy nie jest obciążona hipoteką z tytułu udzielonego kredytu pod zabezpieczenie nieruchomości.
- Wypis z rejestru gruntów – uzyskuje się go ze Starostwa. Dokument jest potrzebny do zawarcia umowy w formie aktu notarialnego. Właściciel działki składa odpowiedni wniosek w Starostwie. Wypis zawiera informację na temat powierzchni działki oraz kto jest właścicielem działki.
Najczęstsze błędy popełniane przez większość inwestorów przy wyborze działki.
Brak zapoznania się z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego
Dokument uchwalany przez radę gminy dla danego obszaru. Stanowi podstawę planowania przestrzennego w gminie. W uchwale tej zostają określone: przeznaczenie i warunki zagospodarowania i zabudowy na danym obszarze, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz sposób wykonywania prawa własności nieruchomości. Dana gmina może posiadać wiele MPZP najważniejsze, aby się na siebie nie nakładały i nie wykraczały poza obręb administracyjny gminy. MPZP składa się z dwóch części: tekstowej i graficznej.
Aby uzyskać plan zagospodarowania przestrzennego należy udać się do urzędu gminy ( miasta ) w obrębie której położona jest nieruchomości. Nie musimy być właścicielem nieruchomości, aby go otrzymać. Wystarczy złożyć wniosek, wnieść stosowną opłatę i w przeciągu kilku dni zostanie wydany nam MPZP. Plany zagospodarowania do wglądu znajdziemy np. na stronie PlanyZagospodarowania lub lokalnych stronach gmin.
Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego określa przeznaczenie, warunki zagospodarowania i zabudowy danej działki, rozmieszczenie inwestycji publicznych oraz sposób wykonywania prawa własności.
Plan zawiera takie informacje jak:
- status działki ( budowlana, rolna, usługowa itp.)
- rodzaj zabudowy ( jednorodzinny lub wielorodzinny )
- dopuszczalna szerokość frontu domu
- dopuszczalna wysokość budynku
- rodzaj nachylenia dachu
- kolor elewacji
Ponadto możemy zostać zobligowani do:
- podłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacyjnej
- zrobienia badań archeologicznych
- konsultacji melioracyjnych itp.
MPZP to skarbnica wiedzy o działce i jej okolicy. Dlatego bezwzględnie i koniecznie do przeczytania przed zakupem.
Gdy na działce, którą jesteśmy zainteresowani zakupem nie ma takowego planu to musimy wystąpić do urzędu gminy o wydanie decyzji o warunkach zabudowy. Może to być żmudny proces w efekcie może on zakończyć się nie po naszej myśli.
Gdy chcemy zaczekać z decyzją o kupnie działki do czasu wydania warunków – warto zawrzeć umowę przedwstępną – dlaczego ?
Umowa przedwstępna pozwoli zarezerwować działkę w uzgodnionej cenie. Może mieć zwykłą formę pisemną albo notarialną.
Umowa notarialna – kosztowna (należy zapłacić taksę notarialną), daje gwarancję, że do transakcji dojdzie. W razie wycofania się jednej ze stron druga strona może na drodze sądowej domagać się zawarcia umowy przyrzeczonej. Podpisując umowę przedwstępną, kupujący zwykle daje sprzedającemu zadatek w wysokości 10-20% ceny działki – można ustalić dowolną kwotę. Zadatek ma też na celu zabezpieczenie umowy. Gdy kupujący wycofa się z umowy – traci zadatek. Jeśli to sprzedający się rozmyśli – musi go zwrócić w podwójnej wysokości.
Umowa kupna-sprzedaży nieruchomości u Notariusza, co przygotować.
Zawarcie ostatecznej umowy kupna-sprzedaży działki wymaga dokonanie formalności u notariusza poprzez wizyte w kancelarii notarialnej. Jeżeli stroną umowy jest małżeństwo, żona i mąż powinni stawić się tam razem. Gdy działkę chce sprzedać osoba rozwiedziona, trzeba ustalić, czy działka nie była przedmiotem majątkowej wspólności małżeńskiej i czy byli małżonkowie dokonali podziału majątku. Gdyby tak się nie stało każde z nich może dysponować jedynie swoim udziałem. Muszą, więc oboje podpisać umowę, aby doszło do sprzedaży całości.
Jakie dokumenty do notariusza przygotować ? Przede wszystkim należy zabrać dokumenty tożsamości, a sprzedający musi dodatkowo przygotować:
- wypis z księgi wieczystej lub inny dokument potwierdzający jego prawa do nieruchomości (akt notarialny, orzeczenie sądu);
- wypis z rejestru gruntów
- wypis z miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego
Gdy sprzedający jest przedsiębiorcą!
prowadzi działalność gospodarczą
Gdy sprzedający (osoba fizyczna) prowadzi działalność gospodarczą, musisz mieć do tej osoby ograniczone zaufanie. Żadne oświadczenia sprzedającego u notariusza nie chronią gdy sprzedający posiada zaległości wobec ZUS i US, co w dalszej sytuacji stanowić może podstawę ustanowienia hipoteki przymusowej na danej nieruchomości.
Jako kupujący nie mamy pewności czy sprzedawana nieruchomość nie jest składnikiem przedsiębiorstwa, zatem trzymaj się stanowiska aby przed końcową umową sprzedaży sprzedający przedstawił – zaświadczenia o niezaleganiu wobec ZUS i US (dokument ważny 30 dni). Tylko te wspomniane zaświadczenia zabezpieczają Kupującego przed odpowiedzialnością wobec US i ZUS na podstawie art. 112 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej. Jeśli sprzedający zacznie robić problemy to znaczy, że jest coś na rzeczy. Powiem tylko, że gdy kiedyś kupowałem działkę w momencie gdy zażądałem tych zaświadczeń sprzedający zaczął kręcić, że po co itd. W końcu przyznał się, że posiada zaległości wobec US, nie rozliczył podatku ze sprzedaży jakiejś innej nieruchomości.
W takiej sytuacji najlepszym rozwiązaniem jest porostu, rozbicie ceny sprzedaży na dwie kwoty w umowie końcowej, gdzie kwotę zadłużenia wynikającego z zaświadczenia z US lub ZUS, Kupujący przelewa do danego urzędu (spłacając to zadłużenie) a pozostałą kwotę do sprzedającego. Wtedy macie pewność, że te zaległości zostały uregulowane.
Wzór umowy przedwstępnej kupna-sprzedaży działki
Specjalnie dla naszych klientów i czytelników zamieszczamy wzór umowy przedwstępnej kupna-sprzedaży działki Pobierz
Decyzja o wyłączeniu z produkcji rolnej
Jeśli kupujesz działkę budowlaną, to na pewno zbywca posiada tzw. decyzje o wyłączeniu z produkcji rolnej. Przed zawarciem umowy końcowej zbywca powinien okazać wspomnianą decyzję nabywcy. Znajduje się tam informacja na temat opłat za wyłączenie gruntu z produkcji rolnej, zazwyczaj jest to należność oraz opłata roczna rozkładana na okres 10 lat od daty wydania decyzji. W decyzji tej znajduje się zawsze klauzula tj. cyt “w razie zbycia gruntów wyłączonych z produkcji, obowiązek uiszczenia opłat rocznych przechodzi na nabywcę. Zbywający jest obowiązany uprzedzić o tym nabywce”
Zatem jeśli nabywasz działkę budowlaną to koszt ten powinien ponieść zbywca a nie kupujący. I tak płacisz wyższą cenę z tego tytułu, że działka sama w sobie jest działką budowlaną. Zatem najlepszym sposobem jest obniżenie ceny transakcji o kwotę wyłączenia gruntu z produkcji rolnej wynikającej z danej decyzji. Zazwyczaj zbywca jeśli odrolnił to nie zapłacił tych opłat i chce ten koszt przerzucić na nabywce! – jeśli zapłacił powinien przedstawić dowód uiszczenia wspominanych opłat (należności i składek rocznych od daty decyzji za każdy mijający rok). Istnieje możliwość zapłaty z góry całej kwoty rozłożonej na 10 lat!, ponadto w przypadku nie opłacenia ich przez zbywce, gdy sprzeda działkę, dług nie przechodzi na nabywce! zbywca będzie ścigany za zaległości za okres do dnia zbycia danej nieruchomości – działki.
Ile wynosi oplata za odrolnienie gruntów
Na opłatę za odrolnienie gruntów składają się należność i opłaty roczne, obie ustalane w decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej. Ich wysokość i zasady naliczania zostały uregulowane w art. 12-12a ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych:
- należność wynosi przykładowo od 87 435 zł za 1 ha gruntów ornych lub łąk klasy VI do 437 175 zł za 1 ha ziemi klasy I, ale kwotę do zapłaty pomniejsza się o wartość rynkową gruntu; (czasem może wynieść 0 zł, wszystko zależy jaka wartość nieruchomości była zadeklarowana we wniosku o odrolnienie gruntu)
- opłata roczna to 10% należności uiszczane przez dziesięć lat w razie trwałego wyłączenia.
Obowiązek wniesienia opłat powstaje w dniu faktycznego wyłączenia gruntów z produkcji.
Należność uiszcza się w terminie do 60 dni od chwili, w której decyzja o wyłączeniu stała się ostateczna. Opłatę roczną za dany rok wnosi się natomiast w terminie do 30 czerwca tego roku. Z obowiązku uiszczenia należności i opłat rocznych zwolnione są osoby, które przeznaczą:
- do 0,05 ha – na budynek jednorodzinny;
- do 0,02 ha – na lokal mieszkalny w budynku wielorodzinnym. Jeśli więc chcemy odrolnić pod budowę domu więcej niż 500 m² gruntu, musimy się liczyć z poniesieniem opłat za cały wyłączany obszar.
Bezpośrednio od Sprzedającego, bez pośredników,
Gdzie warto szukać ogłoszeń bezpośrednio od sprzedających?
Polecam portale tj:
OLX()pl, Gratka()pl, Adresowo()pl, Gumtree()pl, Otodom()pl, e-bezposrednio()pl, bezposrednio()com, szybko()pl, tabelaofert()pl
Reasumując
Zakup działki jest podstawą do dalszych inwestycji. Lepiej poświęcić odpowiednią ilość czasu i energii na sprawdzenie jej sytuacji prawnej, czasami warto skontaktować się z prawnikiem lub powierzyć tę sprawę wyspecjalizowanej firmie, która weźmie na siebie ciężar znalezienia takiej działki, której zakup będzie pewną i bezpieczną transakcją. Sprawa zakupu działki może być prosta lub bardzo skomplikowana. Doraźna oszczędność czasu i pieniędzy może się okazać bardzo kosztowna w przyszłości. Jedno drobne niedopatrzenie może sprawić, że marzenia o własnym domu odsuną się znacząco w czasie lub w ogóle legną w gruzach.
A jeśli umowa notarialna już podpisana to jak wyglądają kolejne kroki? Jak długo czeka się na wpis do KW?
Jeśli umowa jest podpisana, należy udać się do Sądu Rejonowego – właściwy wydział ksiąg wieczystych aby złożyć wniosek o wpis hipoteki. Ewentualnie można sporządzić odrębny akt notarialny, który będzie zawierał postawiony stosowny wniosek o wpis hipoteki, jednak należy liczyć się z dodatkowymi kosztami, które trzeba będzie ponieść u Notariusza. Jeśli chodzi o czas to wszystko zależy od Sądu i danej lokalizacji od kilku tygodni do kilku mc.
Zdecydowanie kupno działki to ważna sprawa, a żeby mieć odpowiednią do niej dokumentacje to jeszcze ważniejsza!
Fajnie opisane, na pewno mi się przyda 😀
Dokładnie wyjaśnione – dzięki!
Sami teraz szukamy działki budowlanej i dopiero teraz wiem, jaki to trudny zakup. Na pewno nie można podejmować pochopnych decyzji, a raczej wszystko dokładnie posprawdzać. Szukamy działki w opolskim i przyznam, że nawet są ciekawe oferty, które pewnie wezmę pod uwagę przy ostatecznej decyzji kupna.
zawczasu warto zrobić też analizę terenu działki i/lub okolicy. jak wyglądają miejscowe plany zagospodarowania, jakie jest natężenie hałasu, zaludnienie, czy występują jakieś zagrożenia (np podtopieniami) ja robiłem analizę na Ongeo. Przydało się przed podpisaniem umowy o kupno działki.