Wcześniejsza spłata kredytu może się opłacać, jednak nie zawsze ma ona sens.

Każdy, kto zaciągnął kredyt gotówkowy lub kredyt hipoteczny musiał podpisać oświadczenie o ryzyku zmiennej stopy procentowej. Zatem powinien zdawać sobie sprawę, że jego oprocentowanie kredytu zmienia się a co za tym idzie zmienia się wysokość miesięcznych rat. Niskie stopy procentowe spowodowały, że raty kredytów mieszkaniowych znacząco spadły. Stopy procentowe NBP są najniższe w historii a stawka WIBOR3M wynosi poniżej 2 proc., Gdy dodamy do tego marżę naszego kredytu, to otrzymamy jego oprocentowanie.

Stopy procentowe jednak nie będą ciągle spadać. Każdy z kredytobiorcy musi, być przygotowany, że ich rata wzrośnie.

Kredyt w wysokości 300 000 PLN,  marżą 1,7 proc., okres kredytowania 30 lat

Po co właściwie wcześniej spłacać kredyt? Odpowiedź jest prosta, najważniejszą przesłanką jest możliwość obniżenia jego kosztów lub dla innych jak najszybsza spłata i pozbycie się ciążącego ciężaru, który znacząco ogranicza ich budżet domowy.

Każdy kredyt spłacany jest z odsetkami, a te kumulują się w miarę upływu lat. Więc jeśli ktoś pożyczył 300 tys. zł na trzydzieści lat na 6, 5 proc. w skali roku, ma dodatkowo do spłacenia 382 633, 47 tys. złotych odsetek – oczywiście to czysto teoretyczne założenie gdyby kredytobiorca spłacał kredyt przez 30 lat i oprocentowanie utrzymywałoby się na tym samym podobnym poziomie.

Wcześniejsza spłata może zdecydowanie zmniejszyć tę kwotę. Dlatego też banki stosują stosowne zapisy w umowach kredytowych, aby dodatkowo zabezpieczyć się przed utratą zarobku, jakim jest, co miesięczny wpływ z tytuły należnych rat kapitałowo odsetkowych, gdzie zarobkiem dla banku są oczywiście należne odsetki od udzielonego zobowiązania kredytowego. Jeśli chodzi o zapisy w umowie kredytowej to mam tu na myśli wszelkie formy dotyczące zarówno dokonywanych nadpłat oraz całkowitej spłaty kredytu hipotecznego. W większości przypadków wynoszą one od 1 do 3 proc. kwoty wcześniejszej spłaty w okresie od 3 do 5 lat od podpisania umowy kredytowej. Zatem jeśli ktoś chce szybciej zwrócić wspomniane wcześniej pożyczone 300 tys. złotych na zakup mieszkania, będzie musiał dodatkowo przygotować od 3 do 9 tys. złotych na pokrycie opłaty rekompensacyjnej a najczęściej zwaną po prostu prowizją za wcześniejszą spłatę kredytu.

Miesięczne raty stają się niższe a co najważniejsze odsetki od kredytu maleją. Nadpłacanie kredytu hipotecznego przy niskich stopach procentowych nie będzie miało dla nas większego znaczenia. Jeśli już zdecydyjemy się na dokonywanie nadpłat kredytu to mamy trzy rozwiązania do wyboru:

a) nadpłata kredytu z pozostawieniem obecnego okresu spłaty
b) nadpłata ze skróceniem okresu spłaty, ale zachowaniem obecnej wysokości raty
c) nadpłata ze skróceniem okresu spłaty na krótszy – czyli wzrost raty kredytu

W przypadku pkt. a nadpłacając kredyt obniżamy miesięczną wysokość raty kredytu, nie wpływa to jednak znacząco na całkowity koszt kredytu, musiałoby to być czynione systematycznie znaczącymi kwotami. Najsensowniejszym rozwiązaniem jest korzystanie z pkt. b przy dokonywaniu większej kwoty nadpłaty np. 20 000 lub 50 000 złotych z jednoczesnym skracaniem okresu kredytowania do obecnej wysokości raty, jaka została określona przy liczeniu pierwotnej zdolności kredytowej. Należy pamiętać, że skrócenie okresu spłaty wiąże się z podpisaniem aneksu do umowy kredytowej. Jest to koszt od 100 do 500 zł w zależności od banku i jego Tabeli Opłat i Prowizji. Ponadto, gdy chcielibyśmy skorzystać z pkt. c, aby skrócić jeszcze bardziej okres kredytowania, który wpłynie na wzrost wysokość raty kredytu. W efekcie, czego zmieni się stosunek kwoty kapitału do odsetek w miesięcznej racie kredytu. To rozwiązanie pozytywnie wpływa na naszą korzyść  a mianowicie spłacając, co miesiąc więcej kapitału a oddając mniej odsetek. Ponadto zabieg ten wpływa na całkowity koszt kredytu, który ulega pomniejszeniu. Należy jednak pamiętać, że przy skracaniu okresu kredytowania banki będą po raz kolejny badać naszą zdolność kredytową! Zabieg ten na pewno będzie łatwiejszy do przeprowadzenia przy niskich stopach procentowych, ponieważ każdy z nas posiada wtedy większą zdolność kredytową to o tyle przy wyższych stopach procentowych będzie to trudniejsze do zrealizowania.

Zatem kiedy jest dobry czas na spłatę lub nadpłatę? Na pewno bardziej opłaca się spłacić kredyt lub dokonać jego nadpłaty, gdy stopy procentowe są wysokie lub rosną. W sytuacji takiej dokonanie wcześniejszej nadpłaty kredytu hipotecznego pozwoli uniknąć znaczącego podwyższenia miesięcznej raty kredytu, co można zauważyć na symulacji przedstawionej na początku niniejszego artykułu.

A prawda jest taka, że Kredyt hipoteczny jest najtańszą dostępną formą pozyskania pieniędzy na rynku w postaci kredytu – pożyczki celowej. Tańszy jest już tylko kredyt studencki jak sama nazwa wskazuje dla studentów lecz nie na zakup nieruchomości. Zatem każdy, kto wziął kredyt hipoteczny jest w bardziej komfortowej sytuacji niż posiadacz wyżej oprocentowanego kredytu gotówkowego (pożyczki na dowolny cel). W obecnej sytuacji namawiałabym, aby niespodziewany przypływ finansowy wykorzystać do budowania poduszki bezpieczeństwa, która przyda się w okresie wzrostu stóp procentowych, utraty pracy lub naszej nagłej choroby, która przerwie aktywność zawodową. Posiadanie nadwyżek finansowych w postaci gotówki na koncie na przysłowiowej lokacie na pewno zapewni wam zdecydowanie inny komfort psychiczny w tym okresie.

Środki w postaci nadwyżek finansowych, można również zainwestować – najlepszą inwestycją będzie dokonanie zakupu nieruchomości z przeznaczeniem na wynajem. Środki z wynajmu tej nieruchomości należy przeznaczyć na pokrycie miesięcznych rat już spłacanego kredytu. Tym sposobem wasza inna nieruchomość będzie spłacać kredyt udzielony na zakup innej nieruchomości lub budowę domu.

Kredyt konsumencki spotykany najczęściej pod pojęciem, jako kredyt gotówkowy lub pożyczka gotówkowa – można nim sfinansować codzienne wydatki m.in. zakup telewizora lub innego sprzętu AGD, wyjazd na wymarzone wakacje lub wiele innych rzeczy, które potrzebujemy w danej chwili. Kredyt konsumencki to taki kredyt, którego wysokość jest nie większa niż 255,550 PLN.

Obowiązująca ustawą o kredycie konsumenckim umożliwia wcześniejszą spłatę części lub całości kredytu gotówkowego. Zgodnie z art. 48 ustawy:

• Konsument ma prawo w każdym czasie do spłaty całości lub części kredytu przed terminem określonym w umowie
• Kredytodawca nie może uzależnić wcześniejszej spłaty kredytu od jego poinformowania przez konsumenta

Ponadto spłacając kredyt gotówkowy wcześniej w całości lub w części uzyskujemy prawo do obniżenia dodatkowych kosztów dotyczących okresu, o który zostanie skrócony czas obowiązywania umowy nawet, jeśli ponieślibyśmy te koszty przed spłatą. Wcześniejsza spłata kredytu zobowiązuje bank do rozliczenia z nami kredytu w ciągu 14 dni od daty wcześniejszej spłaty całości kredytu.

Bank może zastrzec w umowie, że za wcześniejszą spłatę kredytu zostanie pobrana prowizja pod warunkiem jednak, że:

• spłata przypada na okres, w którym oprocentowanie kredytu jest stałe a kwota spłacanego w okresie kolejnych 12 miesięcy jest wyższa nić trzykrotność przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw z grudnia roku poprzedzającego rok spłaty kredytu (Informację o przeciętnym wynagrodzeniu ogłasza Prezes GUS w Monitorze Polskim);
• prowizja nie może przekroczyć 1% liczonego od spłacanej części kredytu, jeśli okres pomiędzy datą spłaty kredytu a terminem spłaty kredytu jest dłuższy niż 1 rok;
• prowizja nie może przekroczyć 0,50% liczonej od spłacanej części kredytu, jeśli okres pomiędzy datą spłaty kredytu a terminem spłaty kredytu nie przekracza jednego roku;
• nie może być wyższa od wysokości odsetek, które zapłacilibyśmy w okresie pomiędzy przedterminową spłatą a uzgodnionym w umowie terminem zakończenia umowy i nie może być wyższa od bezpośrednich kosztów związanych z tą spłatą.

Najczyściej jednak banki nie pobierają prowizji za wcześniejszą spłatę kredytu gotówkowego,  fakt ten rekomendują sobie już na etapie udzielania produktu poprzez pobranie Prowizji za udzielenie kredytu, która jest pobierana z góry i nie podlega zwrotowi. W przypadku kredytu, którego umowa została zawarta przed 18 grudnia 2011r, czyli przed datą obowiązywania obecnej ustawy możliwa jest wcześniejsza spłata kredytu bez ponoszenia kosztu prowizji. Daty wcześniejszych spłat muszą być tożsame z datami określonymi w umowie, jako terminy płacenia poszczególnych rat. W takim przypadku należy poinformować bank nie później niż 3 dni przed dokonaniem spłaty.

Jeśli spłacasz kredyt gotówkowy a miałeś wykupione ubezpieczenie warto zwrócić się do banku na piśmie o zwrot składki ubezpieczeniowej za niewykorzystany okres ochrony w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu. Nie ma istotnego znaczenia czy spłacasz kredyt sam czy też przy pomocy innego kredytu konsolidacyjnego. Taki zwrot można otrzymać na swoje konto zazwyczaj w ciągu jednego miesiąca. Ile na tym możesz zyskać?
Często są to kwoty sięgające od 15 do 30% kwoty udzielonego zobowiązania.

Podsumowując, jeśli rozważamy wcześniejsze pozbycie się kredytu w całości lub w części, powinniśmy upewnić się, czy ma zastosowanie prowizja za wcześniejszą spłatę w naszym banku. Warto zajrzeć do swojej umowy kredytowej i odnaleźć zapisy dotyczące tej sytuacji. Banki dość niechętnie wpisują do umowy zapis o braku opłaty za wcześniejszą spłatę. Najczęściej znajdziemy tam zapis “zgodnie z obowiązującą TOiP”. Jeśli w umowie znajduje się wspomniany zapis, powołujący się TOiP – należy uzyskać od banku aktualną tabele opłat i prowizji, która zawiera informację, jaką wysokość prowizji bank pobiera przy dokonaniu wcześniejszej spłaty kredytu hipotecznego. Jeśli brakuje wam roku lub kilku miesięcy do zakończenia okresu, w którym obowiązuje opłata rekompensacyjna, warto dokładnie zastanowić się nad odłożeniem wcześniejszej spłaty. Sytuacja inaczej wygląda w przypadku popularnych kredytów gotówkowych, tutaj jak najbardziej opłaca się nadpłacać kredyt lub wcześniej dokonać całkowitej spłaty, ponieważ jego oprocentowanie jest zdecydowanie wyższe w przeciwieństwie do kredytu hipotecznego.